Dit jaar had ik het vak Beeld en Zorg. Hierbij hadden we een semesteropdracht waarbij we een platenbox mochten maken vanuit een kunstwerk van een erkende kunstenaar. Ik koos voor een werk van Toulouse Lautrec, Jane Avril. Het werk dat we kozen moesten we uitwerken in vijf verschillende platen voor de jongste kleuters (1K). De eerste plaat, is het presenteren van het origineel werk. Eén plaat moet dienen als een wiskundig spel. En de andere drie zijn uitwerkingen van het werk waarbij de kinderen het werk beter leren kennen en ontdekken. Bij elke plaat hebben we telkens moeten rekening houden met differentiatie mogelijkheden. Naast de platenbox, mochten we ook een element dat een belangrijke rol speelt in het werk, uitwerken als een soort van pop. Dit popje dient dan om de platen te introduceren. Ik heb Jane Avril proberen uitwerken als een draaipop. Door heel haar lijf zit een houten stok, die eindig in haar voet. Dit dient als een soort as waar de pop kan draaien. Haar haar is gemaakt uit vlas en haar rok bestaat uit drie cirkellagen, zodanig dat deze de lucht ingaan bij het draaien. |
Mini theater Het linker popje is Toulouse Lautrec, de schilder, met daarnaast Jane Avril. Ze zijn beide geplastificeerd, met een lange strook die onder de kader door gaat. Op deze manier kunnen de popjes gemanipuleerd worden door vanonder aan de plastieken te schuiven. Differentiatie kan het aantal popjes zijn, één popje hanteren en laten praten, of twee popjes tegelijk hanteren en met elkaar laten praten. Zo kan Toulouse Lautrec worden gebruikt als presentator, of kan er aan een koppeldans gedaan worden. |
Er was eens een meisje met blonde haren en een oranje jurk. Haar naam is Jane. Het meisje kon prachtig dansen. Ze kon draaien, springen, huppelen en nog zo veel meer.
Op een dag mocht Jane dansoptreden geven voor een groot publiek en vrolijke muziek.
Jane hoort de muziek al. Wat is ze blij, ze wil al dansen. Maar eerst moet ze achter het doek wachten, tot haar naam wordt gezegd. Dan pas mag ze op de dansvloer.
Net wanneer Jane haar naam hoort, duwen de andere meisjes Jane weg. 'wij willen ook dansen', roepen ze. En ze laten Jane niet door.
Meneer Lautrec, de presentator roept nog eens: JANE! Maar Jane komt niet op de dansvloer. Meneer Lautrec wordt boos en gaat kijken waar Jane is. 'Wie is Jane?', vraagt meneer Lautrec. En alle stoute meisjes roepen: Ik, ik, ik!
- Wie is de echte Jane?
De bedoeling bij deze plaat is dat de kinderen de popjes vanachter het doek halen en d.m.v. velcro kleven aan de zijkanten. Zo hebben ze een overzicht over de figuren en kunnen ze a.d.h.v. vergelijken en het geheugen uitzoeken wie de echte Jane is. Dit kan met behulp van de beschrijving in het verhaal, maar ook de pop of het origineel werk kunnen als spiekmiddel worden gebruikt. Er kan gedifferentieerd worden in het verhaal, de woordenschat en zinsbouw kan worden vereenvoudigd worden of omgekeerd. Daarnaast is er ook een moeilijkheidsgraad bij de popjes zelf. Op de achterkant van elk hoofd is een gekleurde sticker gekleefd. De kleurcode bepaald de moeilijkheid. Zo is groen makkelijk aangezien een groter oppervlakte verschilt van kleur, een blauwe jurk i.p.v. een oranje jurk bijvoorbeeld Er zit ook een Toulouse Lautrec tussen en een gespiegelde Jane. Al de vrouwtjes heb ik aangepast met het programma 'Adobe Photoshop Elements 0.6', waarbij het maar enkele klikken is om de vrouw te selecteren en de veranderen van kleur. |
Spiegeltje, spiegeltje aan de wand, wie het de mooiste Jane van't land?
Dit is een dubbele plaat waarbij ik Jane Avril heb uitgesneden met een figuurzaag. De voorkant is een overdekt met een spiegelende folie en de achterkant heb ik het werk gespiegeld geschilderd met enkel zwarte plakkaatverf. Bij deze plaat, proberen de kinderen de pop Jane Avril te manipuleren in de juiste houding, via de contouren van de uitgesneden dame. Het kind kan zelf ook de houding proberen aannemen, door de bijhorende witte zwierrok aan te doen en via de spiegelende plaat en de contouren van de dame, de houding na te bootsen. |
De achterkant van de plaat, is het gespiegelde schilderij te zien, met weer de uitgesneden Jane. Bij deze plaat is er een fotograaf nodig. Dit kind geeft dan instructies over de afstand en de houding van het eerst kind (jane) die de zwierrok aanheeft, zodanig dat de 'jane' te zien is door het gat. Zo heb ik ook de zwarte hoed van Jane voorzien, zodat de kinderen zich in haar kunnen verkleden, en zo in het schilderij staan. De leerkracht kan hierbij eventueel helpen, door probleemoplossende vragen te stellen. Om de plaat rechtop te laten staan, heb ik twee houten rondjes voorzien met een gleufje. De foto's kunnen dan worden gespiegeld in een eenvoudig programma op de computer, gemaild worden naar de ouders of worden afgedrukt. Dit zijn dus al moeilijkere opdrachten dan bij enkel de spiegelplaat (differentiatie) |
Door de uitsnijding van de spiegelplaat, is Jane Avril zichtbaar. Ik heb haar bekleed met lagen stof. (Hard of zacht?) Een voelplaat vind ik eerlijk gezegd wat cliché, zeker als die niet goed uitgewerkt is. Dus daarom ligt hier geen nadruk op voelen. Er valt meer te ontdekken aan de pop, die echt kan worden vastgehouden en uit verschillend materiaal bestaat: linnen, katoen, viscose, vilt, vlas, kant, wol en hout. De pop heeft daarom verschillende functies (houding, voelen, materie, bewegen, draaien, ...) Waar wel de nadruk bij ligt in deze plaat is de rand of omkadering. Zo kunnen de kinderen de ontbrekende kader tekenen. Hierbij zijn ze vrij, Het kan dus een eigen creatie zijn of ze kunnen proberen de kader van het werk uit het hoofd te tekenen of van het origineel over te tekenen. Zo zullen de kinderen handelend ontdekken dat het niet zomaar een kader is, maar er elementen in verborgen zijn: de kop van de contrabas, een hoofd, partituren en een hek. Deze begrippen rond muziek kunnen dan verder uitgediept worden. |
De dansvloer Dit spreekt voor zich, de dansvloer van Jane Avril, het popje. Door de scharnieren kan het deel van de kader rechtopgezet worden. In de plaat heb ik gleuven gemaakt zodat de diagonale lijnen van de plankenvloer op het werk, zowel zichtbaar als tastbaar zijn. Bij deze plaat kunnen de kinderen de pop laten dansen, springen, maar vooral draaien. Dit kan door het rechte been tussen twee handen te houden en dan op en neer te wrijven. De kinderen kunnen ook zelf dansen en draaien met de zwierrok. En bij dansen hoort natuurlijk ook muziek. Daarom zijn er ook twee verschillende muziekmolentjes bij die vrolijke deuntjes laten klinken wanneer er aan wordt gedraaid. En als slot, een houten tol voor de kinderen die sterk staan op fijne motoriek. (diff.) |
Zoals welk gevoel het opwekt bij de kinderen, welke vormen, kleuren en sfeer zit in het werk? Wat zou er gebeuren? Wanneer? Welke personages zijn er? Wat is er donker/licht?
Daarbij kan de platenbox klassikaal worden aangebracht en elke plaat afzonderlijk uitgewerkt activiteiten.
Er kan worden ingegaan op het dansen, de muziek, draaien, kaders, poppenspel/theater, kunst, posters, bladmuziek, snaarinstrumenten en noem maar op. Hetzelfde met de andere platenboxen die ik heb kunnen aanschouwen tijdens het toonmoment.
Ik heb erg genoten van het proces om tot het werk te komen, als het eindresultaat. Maar ook om de creatieve variatie tussen andere platenboxen. Zo heb ik heel wat inspiratie opgedaan voor mijn latere praktijk.
Grotere formaten van de foto's zijn terug te vinden bij mijn didactisch materiaal.